Şirketler Çalışanlarına Beceri Kazandırma Peşinde

AÇIK BÜYÜYOR

McKinsey’nin “COVID-19 Sonrası İşimizin Geleceği” raporuna göre 2030’da her 16 kişiden 1’i meslek değiştirmek zorunda kalacak. Araştırmanın yapıldığı 8 ülkede 107 milyon çalışanın meslek değiştirmek zorunda kalması bekleniyor. McKinsey’nin Türkiye’de gerçekleştirdiği araştırmaya göre ise 2030’a kadar Türkiye’deki 800 mesleğin yüzde 2’si ortadan kalkacak ve yüzde 30’u tamamen değişecek. Aynı araştırmaya göre çalışanların 21,1 milyonu “yetkinliklerini geliştirme mecburiyeti” gerçeğiyle yüzleşecek.

PERYÖN-Türkiye İnsan Yönetimi Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Berna Öztınaz, Dünya Ekonomik Forumu’nun raporuna göre 2030’a kadar en az 1 milyar insanın iş hayatına dahil olabilmesi için yeni teknolojiler konusunda eğitim alması gerektiğini belirtiyor. “Yeni becerilerin kazandırılması rekabeti devam ettirebilmenin kilit noktasında yer alıyor” diyen Öztınaz, reskilling konusunda devasa yatırımlar yapılacağını söylüyor.

Dijital dönüşümün tüm çalışanları etkilediğini belirten MY Executive Kurucu Ortağı Müge Yalçın da önümüzdeki dönemde her 3 kişiden 1’inin yeni yetkinlikler kazanması gerekeceğini söylüyor. Yalçın, “Her 4 kişiden birinin farklı yetkinlikler geliştirerek rolünü değiştirmesi ve her 10 kişiden birinin ise farklı sektörlerde çalışmak ya da yeni meslekler edinmek için yetkinlikler kazanması gerekecek” diye konuşuyor.

Human Group Genel Müdürü Gaye Özcan, mesleklerin değişmesinin ve teknoloji alanında yeni iş alanlarının doğmasının şirketleri, “Elindeki yeteneği farklı pozisyonlarda nasıl değerlendirebilirim” sorusuna yanıt aramaya yönelttiğini belirtiyor. “Sadece ülkemizde değil dünyada da teknoloji alanında inanılmaz bir yetenek açığı var ve her geçen gün açık artıyor” diyen Özcan, özellikle otomasyonun hız kazanmasının şirketlerin çalışanlarına yeni beceriler kazandırmasını zorunlu kıldığını ifade ediyor.

RESKILLING ÖN PLANDA

Pandemiden önce şirketlerin en önemli önceliği, yeni döneme ait işlerin gerektirdiği doğru yetenekleri bulmaktı. Ancak son 1 yılda şirketlerin İK planlarında ilk sırayı yeni becerilerin geliştirmesi (reskilling) ve mevcut becerilerin tazelenmesi (upskilling) aldı. Mercer’ın Türkiye’de 174 şirketin İK yöneticisiyle yaptığı ‘2021 Küresel Yetenek Eğilimleri Araştırması’na göre uzaktan çalışmanın yaygınlaşmasıyla şirketlerin yüzde 55’i kritik yetenek havuzlarının oluşumu için iş gücünün yeni beceriler kazanmasını ve mevcut becerilerin geliştirilmesini en önemli önceliği olarak görüyor. Mercer Türkiye Genel Müdürü Dinçer Güleyin, “İK liderlerinin yaklaşık yarısı yeni becerilerin kazanılması veya mevcut becerilerin geliştirilmesine yönelik yapılacak yatırımlara öncelik vermeyi düşünüyor” diyor. Güleyin, Türkiye’de İK liderlerinin dijital becerilere sahip olmayı, değişime ayak uydurmak için en kritik ve stratejik beceri olarak gördüğünü ifade ediyor.

Reskilling ve upskillining çalışmalarına bireysel dijital yetkinliklerini değerlendirdikleri “Digital knowledge check” çalışmasıyla başladıklarını belirten Schneider Electric Türkiye, Orta Asya, Pakistan Yetenek, Eğitim ve Satış Yetkinlik Geliştirme Yöneticisi Aslı Yalın, “Değerlendirme sonucuna göre hızlıca mevcut becerilerimizi tazelemek veya yeni beceriler geliştirmek konusunda aksiyon alıyoruz” diyor.

KAÇ ÇALIŞANI ETKİLEYECEK?

Şirketlerin İK yatırımlarının ana gündem maddesi olan reskilling ve upskilling projelerinin önümüzdeki dönemde milyonlarca çalışanı etkilemesi bekleniyor. Son iki yıldır üzerinde çalıştıkları Yetenek Yönetimi Projesi’ni pandemi döneminde hızlandırarak hayata geçirdiklerini belirten TAV Havalimanları İK Grup Başkanı Hakan Öner, bu projeyle 30 bine yakın çalışanın yetkinliklerini haritalandırdığını ve iş hedeflerine uygun olarak yeni becerilerin geliştirilmesini sağladıklarını söylüyor. Reskilling ve upskilling çalışmalarının şirketteki 6 bin 400 kişiyi doğrudan etkileyeceğini belirten Mercedes-Benz Türk İK Direktörü Betül Çorbacıoğlu, “Öğrendiklerimizi unutmak, yeniden öğrenmek ve yeni beceriler kazanmak gerekiyor” diyor. Çorbacıoğlu, gelecek 10 yılın en önemli yetkinlikleri arasında ilk sırada bilgi analizi, yapay zekadan yararlanma, anlam yaratma, sosyal zeka ve özgün düşünceyi sayıyor.

Geçen yıl çalışanların yeni dünya düzenine hızla uyum sağlayabilmeleri için becerilerini geliştirecek upskill projelere yöneldiklerini belirten Doğuş Otomotiv İK Genel Müdürü Ela Kulunyar ise bundan şirketteki 2 bin çalışanın etkilendiğini söylüyor. GO-DGTL Akademi programıyla dijital yetkinliklerin gelişimini gerçekleştirdiklerini belirten Kulunyar, “Bu programa 5 yılda 8 bin 500 çalışanı dahil edeceğiz” diyor.

BAT Türkiye ise dijital becerileri geliştirmek için “Digital DNA” programını hayata geçirdi. Bu çalışmaların 500 çalışanı doğrudan etkileyeceğini belirten BAT Türkiye, Kafkaslar ve Kuzey Afrika Yetenek Yönetimi Bölüm Müdürü Selin Zadeoğluları, “Liderlik, fonksiyonellik ve dijital becerilerimizi geliştirmek için dijital gelişim platformu yatırımlarımızı artırdık” diyor.

YATIRIMLAR ARTACAK

Önümüzdeki dönemde yeni gelişim alanları ihtiyacıyla Türkiye’deki önde gelen şirketlerin reskilling ve upskilling yatırımlarının artması bekleniyor. 2017’den beri Marketing, Finance, Digital Masters programlarını hayata geçirerek çalışanlarının yetkinliklerini artırmayı ve onları geleceğe hazırlamayı hedeflediklerini belirten Turkcell Hukuk ve İK’dan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Serhat Demir, dijitalleşmenin analitik düşünme ve teknoloji kullanımı gibi yetkinliklere sahip yetenekleri kazanmanın önemini artırdığını söylüyor. Demir, “Kurumsal üniversitemiz Turkcell Akademi’yle fonksiyon, unvan, kişi, uzmanlık gibi farklılıklara bakmadan tüm çalışanlarımızı geleceğin yetkinliklerine hazırlama odağındaki yaklaşımımızı güçlendirerek sürdüreceğiz” diyor.

Reskilling çalışmalarının ve yatırımlarının 4 bin 500 kişilik kadrolarının tamamını kapsayacağını belirten Metro İK Grup Müdürü Sevda Çetinkaya, “Reskilling konusundaki en büyük yatırımlarımız müşteri odaklılık, dijitalleşme ve çalışanlarımızın adaptasyon becerileri ile zihinsel sağlıkları alanında olacak” diyor.

Pandeminin grup şirketlerinde iş yapma ve çalışma modellerinde ciddi değişimlere neden olmasıyla mevcut ve geliştirilmesi gereken beceri ve yetkinlikler üzerinde çalışma yaptıklarını belirten Boyner Grup Akademi Direktörü Özlem Uzun da öncelikle BT ve omnichannel ekiplerinin yeni beceriler geliştirebilmesi için Boyner IQ platformunu hayata geçirdiklerini söylüyor. Liderlik, dijital okuryazarlık ve online çalışma kültüründe gelişim alanlarının arttığını hissettiklerini belirten Uzun, verimli ve çevik organizasyon olma yolunda çalışmalarının devam edeceğini söylüyor.

GELECEĞİN BECERİLERİ

Dünya Ekonomik Forumu reskilling’e yönelik çalışmaların dünya ekonomisine 6,5 trilyon dolara yakın katkı sağlayacağını ve global üretkenliği arttıracağını belirtiyor. İK danışmanlarına göre şirketlerin yatırım yaptığı yeni dönemin becerileri arasında ilk sırada dijital okur-yazarlık bulunuyor.

Mercer Türkiye Genel Müdürü Dinçer Güleyin, bunu kendi kendini yönetme/önceliklendirme, iş birliği ve öğrenme çevikliği becerilerinin izlediğini belirtiyor. Veri analitiği, yılmazlık, duygusal zeka, yaratıcılık gibi beceriler geleceğin kritik becerilerin arasında yer aldığını söyleyen Adecco Group Global Yetenek Yönetimi Başkan Yardımcısı Sezin A. Ninic de “Teknik ve sosyal becerileri birleştirerek geleceğin beceri ihtiyacını STEM-PATHY olarak ifade edebiliriz” diye konuşuyor.

Reskilling yatırımlarının Türkiye’deki şirketlere ciddi kazançlar getireceğini belirten Mikro Yazılım, Zirve ve Paraşüt İK Direktörü Gökçe Yargan, bu dönemde özellikle tasarım odaklı düşünme, yeni iş modellerini anlama ve kavrama, çeviklik, yaratıcı ve esnek düşünme gibi becerilerin üzerinde yoğunlaştıklarını söylüyor. Willis Towers Watson Türkiye Yetenek ve Ödül Yönetimi Çözümleri Direktörü Can Ertürk, özellikle turizm ve perakende sektörlerinde dijital beceri ihtiyaçlarının öne çıktığını belirtirken bankacılık, otomotiv ve enerji gibi alanlarda 5G teknolojileri, batarya teknolojileri gibi daha teknik ihtisas alanları konusunda beceri ihtiyaçlarının arttığına dikkat çekiyor. Oxygen Consultancy Genel Müdürü Zeynep Doğrul Aşar, pandemi sürecinde özellikle BT departmanlarına yönelik yetenek kazanımı süreçlerinin güçlendirildiğini belirtiyor. Aşar, “Tüm sektörlerde bilgi işlem departmanlarına yeni yetenekler kazandırmak şirketlerin gündeminde” diyor.

M. OZAN AKIN / MİGROS AKADEMİ DİREKTÖRÜ

BÜYÜK DEĞİŞİM Eskiden tek bir konuda derinlemesine bir uzmanlık aranırken günümüzde artık hem çoklu alanlarda uzmanlığa sahip olmak hem ilgili yatay disiplinleri de bilmek gerekebiliyor. Belirli bir işte, sınırlı bir alanda uzman olmak başarıyı belli bir noktaya kadar sağlıyor. Sonrası için farklı alanlarda da bilgi ve beceri alanını genişletmek gerekiyor.

ARANAN BECERİLER Dijital yetkinlikler, yaratıcı düşünme, çevik yönetim becerileri ve sürekli gelişim bu dönemde daha da önem kazandı. Yeni beceriler geliştirme ve mevcut becerileri tazeleme hedefiyle yola çıktığımız gelişim yolculuğumuzdaki programlara idari birimler çalışanları ve mağaza yönetim kadroları katılım gösteriyor. Bu alanlardaki programlar, önümüzdeki 5 yıl içerisinde giderek daha da yaygınlaşacak. Yetenek ve öğrenme ekosistemimizi genişletmeye devam edeceğiz.

BERNA YENER AKSU/ P&G TÜRKİYE, KAFKASYA VE ORTA ASYA YÖNETİM KURULU ÜYESİ VE İK’DAN SORUMLU KIDEMLİ DİREKTÖRÜ

“ARA VERMEDİK” İçten terfi sistemiyle çalışan ve kendi liderlerini yetiştiren bir şirket olarak, çalışanlarımızın yeni beceriler geliştirmesi ve eğitim-öğrenim olanaklarından yararlanarak kendilerini geliştirmeleri en önemli odak alanlarımızdan biri. Uzaktan çalışmaya başladığımız pandemi döneminde de çalışanlarımızın gelişimlerini destekleyecek uygulamalarımıza ara vermedik. Bunu, flex@work kültürümüz sayesinde kolayca sağladık.

“ÖNCELİĞİMİZ” Yeni projemiz kapsamında global olarak üzerinde çalıştığımız yetenek dönüşümü projemizle beraber yeni becerileri belirliyor, çalışanlarımızın kendi becerilerini ve ihtiyaçlarını takip edebilecekleri ve buna uygun şekilde eğitimler seçebilecekleri bir sistem kuruyoruz. Çalışanlarımıza yatırımlarımız her zaman olduğu gibi önümüzdeki yıllarda da en önemli önceliklerden biri olmaya devam edecek.

BÜLENT BAYRAM / VODAFONE TÜRKİYE İCRA KURULU BAŞKAN YARDIMCISI

YENİDEN TASARLANDI En büyük önceliğimiz, organizasyonu ve çalışanlarımızı geleceğe hazır hale getirmek. Bu doğrultuda, son 2 yılda “upskill” ve “reskill” kavramlarını hayatımızın parçası haline getirdik. Tüm gelişim süreçlerimizi bu iki kavram etrafında yeniden tasarladık. Öğrendiğimiz bazı bilgileri unutmanın ve bunların yerine geleceğin iş yapış şekillerini adresleyen yepyeni beceriler koymanın çok kritik olduğunu düşünüyoruz.

YATIRIMLAR ARTACAK Upskill ile çalışanların oldukları alanda güçlendirilmesi, reskill ile de yeni beceriler kazanarak farklı alanlarda kariyer yapmalarını hedefliyoruz. Son bir yılda 40’a yakın upskill ve 7 reskill programıyla toplamda 600 çalışana ulaştık. Bundan sonra da farklı programları hayata geçirmeye devam edeceğiz. Reskilling konusunda daha fazla yatırım yapmaya devam edeceğiz.

HAKAN TİMUR / SABANCI HOLDİNG İK VE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK GRUP BAŞKANI

EYLEM PLANI İşin geleceğine uyum, 2021-2025 stratejisine yön veren 5 ana başlıktan biri ve biz buradaki öncü rolümüzü pekiştirmekte kararlıyız. Bunun için dünyada bugüne kadar yapılmış en kapsamlı “İşin Geleceğine Uyum” projelerinden birini, Boston Consulting Group (BCG) Türkiye ile hayata geçirdik. Bu projede, “iş”e ait tüm boyutları kapsayan, 7 ana başlıkta oluşturulmuş, 1.500 maddelik bir eylem planımız var.

EN İYİ ÖRNEK Sabancı Topluluğu şirketlerinin ‘işin geleceği’ alanında, kendi sektörlerinde, dünyadaki en iyi örnekler arasında yer almasını hedefliyoruz. İki yılda çalışanlarımıza yönelik 200 milyon TL’nin üzerinde yatırımı hayata geçireceğiz. İşin Geleceğine Uyum’da çalıştığımız 7 ana başlıktan biri olan ‘Yetenek ve beceri yönetimi’nde en önemli amaçlarımızdan biri, iş gücümüzün geleceğini, ihtiyaçlarındaki değişimi, çok öncesinden ortaya koymak ve çalışanlarımızı bu değişime proaktif olarak hazırlamak.